Əmrah Həsənli: "Ali məktəbə qəbulu asanlaşdırmaq sualların daha sadə olması demək deyil..."

"Repetitorluğun tədricən ləğv edilməsi doğru istiqamətdə atılmış mühüm bir addımdır. Repetitorluq təhsil sisteminin ziddinə olan, bərabərsizlik yaradan və yalnız maddi vəziyyəti yaxşı olan ailələrin uşaqları üçün əlçatan olan bir həll yoludur. Repetitorluğun ləğvi, təhsilin hər bir şagird üçün bərabər imkanlar yaratması baxımından vacibdir. Lakin bu keçid yalnız repetitorluq praktikasını aradan qaldırmaqla bitmir. Əslində, imtahan sistemindəki dəyişikliklər və dərsliklərin keyfiyyəti də bu məqsədin həyata keçirilməsində böyük rol oynayır".

Mövzu ilə bağlı TehsilForumu.Az-a müsahibə verən təhsil eksperti Əmrah Həsənli danışıb. 

Ali məktəblərə qəbul imtahanlarının asanlaşdırılması haqqında nə düşünürsünüz?

 - Bu, təhsil sistemindəki həssas məsələlərdən biridir. İmtahanların asanlaşdırılması, hər bir şagirdin bərabər və ədalətli şərtlərdə imtahan verməsini təmin edəcək, amma burada diqqət yetiriləsi ən vacib məqam imtahanın yalnız sadə suallar üzərində qurulmasının əvəzinə, şagirdin daha geniş bilik və bacarıqlarını sınaması olmalıdır. Asanlaşdırmaq demək, sualların daha sadə olması deyil, əksinə imtahanın real təhsil nəticələrini əks etdirməsi, tələbənin təkcə sadə məlumatları deyil, həm də təhlil etmə və düşünmə qabiliyyətini ölçməsi deməkdir.

  Repetitorluğun ləğvi ilə bağlı təklif edilən dəyişikliklərə əlavə olaraq, dərsliklərin imtahan sualları ilə uyğunluğu məsələsi də gündəmdə olmalıdır. Bu barədə nə düşünürsünüz?

 -  Bu çox vacib bir məsələdir. Repetitorluğun ləğvi və qəbul imtahanlarının asanlaşdırılması yalnız dərsliklərdəki məzmunun imtahan sualları ilə tam uyğunluğunda təmin oluna bilər. Dərsliklər şagirdlərə yalnız məlumat verməməli, həm də imtahanlarda qarşılaşacaqları sualların tipinə uyğun şəkildə hazırlanmalıdır. Əgər dərsliklər və imtahanlar arasındakı uyğunluq təmin edilməzsə, bu, şagirdlər üçün ədalətsiz vəziyyət yarada bilər. Təhsil sistemi öz içində balanslaşdırılmalı, müəllimlər və şagirdlər dərsliklərin məzmununu və imtahan suallarını bir-birinə uyğun şəkildə işləməlidirlər. Bu, həmçinin, repetitorluğun aradan qaldırılmasının real nəticə verməsi üçün vacibdir.

  Bu addımlar təhsildə bərabərliyi və keyfiyyəti necə artıracaq?

 -  Bu addımlar təhsildə bərabərliyi təmin etməklə yanaşı, keyfiyyətin artırılmasına da şərait yaradacaq. Repetitorluğun ləğvi ilə təhsil, yalnız maddi imkanı olan uşaqlar üçün deyil, hər kəs üçün bərabər imkanlar yaradır. Əgər imtahanlar hər kəsin bildiyi və dərsliklərdə olan materiallarla uyğunlaşarsa, bu, hər bir şagirdin imkanlarından asılı olmayaraq uğur qazanmasına kömək edəcək. Təhsilin keyfiyyətini artırmaq üçün isə yalnız imtahanlar deyil, tədrisin əsasları – dərsliklər, müəllimlərin hazırlığı və məktəblərin infrastrukturu da önəmli faktorlardır.

Nəhayət, təhsil islahatlarının uzunmüddətli perspektivdə Azərbaycan təhsil sisteminə necə təsir edəcəyini düşünürsünüz?

  - Təhsil islahatları uzunmüddətli perspektivdə çox müsbət nəticələr verəcək. Əgər repetitorluq ləğv edilərsə, dərsliklər imtahan suallarına uyğunlaşdırılarsa və ali məktəblərə qəbul imtahanları hər kəsin bilik və bacarığını düzgün ölçərsə, bu, Azərbaycan təhsilinin daha ədalətli, keyfiyyətli və müasir olmasına gətirib çıxaracaq. Bu islahatların təhsilin hər sahəsində dərin dəyişikliklər yaratmağa və təhsilin beynəlxalq səviyyədə rəqabət qabiliyyətini artırmağa imkan verəcəyinə inanıram.

TehsilForumu.Az